„ MAŁA  AKADEMIA  LITERATURY”

program zajęć pozalekcyjnych w ramach innowacji pedagogicznej

w Szkole Podstawowej im F. Karpińskiego w Zabłudowie

rok szkolny 2018/2019

opracowała Nell Buczyńska - Kucejko

 

 ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNE  PROGRAMU

 

1. Program przeznaczony jest dla uczniów klasy ósmej a, którzy interesują się literaturą i chcą rozwijać swoje zainteresowania literaturą, a także brać udział w różnych konkursach polonistycznych.

2. Program został opracowany na 30 godzin lekcyjnych i będzie realizowany przez rok szkolny 2018/2019.

3. Program jest przeznaczony do realizacji na zajęciach dodatkowych, pozalekcyjnych.

4. Program jest otwarty, może ulegać zmianom.

5. W realizacji niektórych zadań będą mnie wspierać nauczyciele historii i sztuki, biblioteka oraz rodzice.

6. Aby w pełni zrealizować program muszę zabezpieczyć uczestnikom koła dobry dostęp do różnych źródeł informacji np., książek, prasy, słowników, map, Internetu, albumów. W tym celu nawiążę współpracę z biblioteką szkolną i publiczną oraz opiekunem pracowni komputerowej.

7. W ramach programu przewidziany jest wyjazd do teatru i do kina w ramach edukacji teatralnej i filmowej oraz zwiedzanie muzeum, co będzie możliwe tylko przy wsparciu finansowym rodziców.

8. Wszelkie konkursy będą realizowane za zgodą dyrektora szkoły .

 

Wstęp - charakterystyka programu

 

Zajęcia przeznaczone są dla uczniów klasy ósmej w wymiarze jednej godziny lekcyjnej tygodniowo. Będą realizowane w klasie 8 a w ramach zajęć pozalekcyjnych rozwijających kreatywność. Program ma na celu utrwalenie i poszerzenie kluczowych umiejętności, przygotowanie ucznia klasy VIII do egzaminu, a także konkursów polonistycznych. Program skierowany jest do uczniów pragnących rozwijać swoje zainteresowanie literacko – kulturalne, aktywnych, chętnych do kreatywnego współdziałania w zespole i pracy samokształceniowej. Zadaniem programu jest utrwalenie i poszerzenie wiedzy i umiejętności z języka polskiego ,a także rozwój indywidualnych zainteresowań. Treści zawarte w programie są zgodne z Podstawą Programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych. Realizacja programu przewidziana jest na okres jednego roku. Proponowane metody i formy pracy umożliwiają realizację założonych celów.

 

Metody i techniki dydaktyczne zaproponowane w programie:
1. Techniki uczenia się we współpracy ( różne formy pracy w grupach)
— umożliwiają one kształcenie takich umiejętności, jak właściwy dobór informacji, analiza, porównanie, formułowania opinii, sądów o poznanych faktach, podejmowanie właściwych decyzji, zaprezentowanie i obrona własnych poglądów i przekonanie do nich innych. Uczą współdziałania w grupie i odpowiedzialności za uzyskane efekty pracy.
2. Techniki „dramy”- łączą treści kształcenia z przeżyciem i doświadczeniem, aktywizują osobowość ucznia, rozwijają jego intelekt.
3. Metoda projektu pozwala skuteczniej niż wiele innych metod rozbudzić zainteresowania uczniów. Znacząco wpływa ona na kształcenie takich umiejętności, jak: korzystanie z książek i prac specjalistycznych, prowadzenie ukierunkowanej obserwacji, analizowanie informacji w celu ich selekcji, opracowania oraz sposobów publicznej prezentacji. Wiedza i umiejętności nabywana przez uczniów wykonujących projekt jest w sposób efektywniejszy przyswojona, lepiej zapamiętana i odpowiednio spożytkowana.
4. Metody interaktywne polegające na łączeniu treści języka polskiego z innymi przedmiotami ( np. historią, przyrodą, sztuką ) umożliwią uczniom rozszerzenie umiejętności przewidzianych w podstawie programowej.
5. Spotkania z pracownikami muzeum, teatru, biblioteki publicznej .

CELE  OGÓLNE  PROGRAMU
§ Ugruntowanie wiedzy zdobytej na lekcjach języka polskiego
§  Rozszerzanie wiadomości i umiejętności uczniów z wybranych dziedzin języka polskiego.

Cele główne:

• Rozwijanie uzdolnień i zainteresowań polonistycznych.
• Rozbudzanie  i rozwijanie zdolności literackich dzieci
• Pobudzanie twórczego myślenia.
• Utrwalenie i poszerzenie poziomu wiedzy i umiejętności w zakresie sprawności językowej w mowie i w piśmie.
• Przygotowanie uczniów do samodzielnego poszukiwania i świadomego korzystania ze środków masowej komunikacji w celu rozwijania własnych zainteresowań.
• Inspirowanie uczniów do rozwijania własnych zainteresowań.
• Rozwijanie zdolności stosowania zdobytej wiedzy w praktycznym działaniu.
• Szkolenie dzieci  w umiejętnym czytaniu poezji i prozy.
• Uwrażliwianie dzieci na piękno poezji i literatury polskiej.
•  Rozwijanie sprawności ortograficznej.
• Uczenie aktywnego odbioru dóbr kultury: teatru, filmu, muzyki, książki, plakatu, poezji.
•  Rozwijanie wyobraźni i wrażliwości estetycznej.
• Rozwijanie zainteresowań językiem ojczystym.
• Kształtowanie takich wartości jak: patriotyzm, poszanowanie tradycji, duma narodowa, umocnienie więzi ze swoją małą ojczyzną.
• Budzenie umiłowania piśmiennictwa narodowego i szerzenie jego znajomości

 

Kompetencje kluczowe

Podczas realizacji programu będą kształcone następujące kompetencje kluczowe:

 

1)porozumiewanie się w języku ojczystym; wzmocnienie efektywności nauczania języka ojczystego przez wprowadzanie uczniów w tradycję kulturowo-literacką;

2)kompetencje informatyczne poprzez wyszukiwanie informacji w Internecie i na mediach społecznościowych; stosowanie w praktyce umiejętności tworzenia pików tekstowych, folderów; wirtualne spacery i wizyty w bibliotekach i muzeach i galeriach

3)umiejętność uczenia się; planowanie własnej nauki, podział  na etapy materiału do opracowania, organizacja pracy, ocena i samoocena;

4)kompetencje społeczne i obywatelskie; zdrowa rywalizacja w konkursach,  rozwijanie umiejętności współpracy w zespole, rozwiązywanie problemów, konfliktów, komunikowania się, zdolność empatii, rozumienie własnych emocji;

5)świadomość i ekspresja kulturalna; rozwijanie twórczego myślenia, kreatywności, dbałość o kulturę języka, potrzeba obcowania z dziełem literackim, filmowym, teatralnym itp.

 

CELE SZCZEGÓŁOWE:
§ Doskonalenie umiejętności korzystania ze słowników, katalogów bibliotecznych, Internetu oraz programów komputerowych.
 §Kształcenie umiejętności posługiwania się określonymi formami wypowiedzi
( objętych programem nauczania).
 §Poszerzanie wiedzy o kulturze ( film, teatr, literatura, muzyka, malarstwo).
§ Motywowanie do czytania i krytycznego odbioru tekstów literackich, a także innych tekstów kultury.
 §Zapoznanie uczniów z ofertą czasopism dla dzieci i młodzieży .
 §Kształtowanie postaw szacunku do dziedzictwa kultury. Wprowadzanie ucznia w piękno i bogactwo dorobku polskich pisarzy.
 §Utrwalenie i rozszerzenie wiadomości i umiejętności z zakresu nauki o języku i ortografii .
 §Zachęcenie do podejmowania prób własnej działalności literackiej .
 §Wdrażanie do samodzielnego i twórczego rozwijania własnych zdolności i zainteresowań. §Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji i materiałów.
 §Kształtowanie umiejętności pracy w grupie; rozwijanie odpowiedzialności za podjęte działania jednostkowe.

§Wspomaganie ucznia w odkrywaniu własnych możliwości twórczych.

§Opanowywanie przez uczniów wiadomości z zakresu literatury polskiej.

§Rozwijanie zainteresowań czytelniczych poezją i tekstami literackimi. Wybór poezji i tekstów literackich akcentujących wartości ostateczne: wiarę, miłość bliźniego, życie rodzinne, szczęśliwą miłość itd.

§Rozwijanie uzdolnień twórczych uczniów: recytatorskich, muzycznych, plastycznych- podczas przygotowywania programów imprez o charakterze poetyckim.

§ Kształtowanie właściwej postawy wobec drugiego człowieka i zasad zachowania na co dzień.

§Wyzwalanie aktywności, inicjatywy, poczucia własnej wartości, samodzielności

§Zwracanie uwagi dzieciom na zależność między czytaniem książek, pisaniem wierszy i opowiadań, recytowaniem poezji a sukcesami szkolnymi.

§Uwrażliwianie młodzieży na ortografię. Podniesienie poziomu znajomości ortografii i interpunkcji; doskonalenie sprawności ortograficznej.

§Prowadzenia dyskusji o książkach i ciekawych artykułach z czasopism młodzieżowych.

§Zapoznania dzieci z galerią sztuki

§Dostrzeganie wpływu mediów na styl życia ludzi, rozwój umysłu i sposoby postępowania

§Kształtowanie sprawności mówienia, słuchania, czytania i pisania w różnorodnych sytuacjach komunikacyjnych.

§Stwarzanie sytuacji dających możliwość przeżyć wewnętrznych.

§Aktywizowanie ucznia poprzez prowokacje do inscenizacji, wywiadów, dyskusji, konkursów, organizowania wycieczek, imprez i uroczystości, tworzenia własnych tekstów. §Poszerzanie wiedzy o budowie i funkcjonowaniu języka jako narzędzia porozumiewania się i tworzenia literatury.

§Budzenie zainteresowania kulturą żywego słowa - wygłaszanie z pamięci tekstów z właściwa intonacją i interpunkcją głosową.

 

PRZEWIDYWANE EFEKTY PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ
Po zrealizowaniu programu uczeń powinien:

• dostrzec bogactwo, wieloznaczność i wielofunkcyjność słów,

• osiągnąć sprawność komunikowania się z otoczeniem,
•  dokonywać selekcji materiału z różnych źródeł wiedzy,
• sprawnie posługiwać się słownikami, katalogami bibliotecznymi,
• wykorzystywać Internet oraz programy komputerowe jako źródło cennych i łatwo
  dostępnych informacji,
• przygotować informacje na określony temat w oparciu o kilka źródeł,
•  wzbogacić swą wiedzę z zakresu nauki o języku, literatury i kultury,
• mieć poczucie odpowiedzialności za podjęte zadania jednostkowe i zbiorowe
• prezentować swój punkt widzenia,
• rozważać i szanować poglądy innych,
• planować swoje działania,
• poszerzać swoją wiedzę,
• selekcjonować i porządkować zdobywane informacje,
• podejmuje  odpowiednie  role,
• wyraża swoje myśli i uczucia w wypowiedziach pisemnych,
• wzbogaca  swoje  słownictwo,
• stosować zdobytą wiedzę w różnych sytuacjach życiowych,
• poprawnie, plastycznie i barwnie władać słowem,
• być kreatywnym  kreatywny,
• świadomie i aktywnie uczestniczyć w kulturze,
• być  wrażliwy  na  piękno,

 

EWALUACJA   PROGRAMU . Techniki i narzędzia kontroli.

Ewaluację całego programu przeprowadza się na końcu cyklu zajęć. Uczniowie biorący udział w zajęciach wypełniają kartę ewaluacyjną, która dostarczy nauczycielowi informacji, co podobało się uczniom, a co trzeba skorygować. Karta ewaluacyjna jest dołączona do programu.

Ewaluacją programu będą też organizowane przeze mnie szkolne konkursy polonistyczne i recytatorskie, w których moi uczniowie aktywnie wezmą udział. Będzie stanowić to dla nich motywację do rozwoju swoich zainteresowań polonistycznych. W ten sposób przygotują się do kolejnego etapu edukacji.

T r e ś c i n a u c z a n i a

Praca z literaturą popularnonaukową:

• prezentacja wybranych słowników.

• ćwiczenia w korzystaniu z odpowiedniej literatury.

Rozszerzenie wiadomości z zakresu literatury pięknej:

• rodzaje i gatunki literackie,

• najważniejsze terminy literackie – elementy świata przedstawionego, środki stylistyczne,

• analiza i interpretacja utworów lirycznych

• najważniejsze terminy literackie ( program nauczania), prezentowanie przez uczniów przeczytanych książek ulubionych autorów, sylwetki polskich noblistów, poznanie wybranych utworów ( W. Szymborska, Cz. Miłosz, H. Sienkiewicz, Z. Herbert ).

Wiadomości i umiejętności z zakresu gramatyki i ortografii:.

• odmienne i nieodmienne części mowy,

• głoski, litery, zmiękczenia,

• ćwiczenia słownikowo – frazeologiczne,

• ortografia i interpunkcja: zakres użycia wielkiej i małej litery, pisownia wyrazów z rz i ż, pisownia wyrazów z ch i h, pisownia wyrazów z u i ó, pisownia „nie” z rzeczownikami, przymiotnikami ,przysłówkami i czasownikami, pisownia przymiotników dwuczłonowych (trudne nazwy kolorów).

• wypowiedzenie, zdanie, równoważnik zdania,

• typy zdań, wykresy zdań pojedynczych i złożonych.

Wiadomości z dziedziny teatru i filmu:

• opracowanie słownika teatralnego,

• przygotowanie inscenizacji,

• obejrzenie sztuki teatralnej,

• opracowanie słownika filmowego,

• obejrzenie ekranizacji filmowej.

Własna twórczość literacka : zaproszenie, ogłoszenie, pozdrowienia, życzenia, opis, charakterystyka, opowiadanie, sprawozdanie, wywiad, recenzja, rozprawka

Praca na rzecz szkoły:

• umieszczanie efektów własnej pracy w gazetce szkolnej,
• pomoc w przygotowaniu konkursów polonistycznych wewnątrzszkolnych i udział w nich,
• udział w konkursach zewnętrznych.

Oglądanie filmowych adaptacji wybranych dzieł literackich z kanonu lektur

• porównywanie świata przedstawionego dzieła literackiego ze światem przedstawionym filmu
• znajomość terminów literackich związanych z filmem
• Rodzaje planów filmowych
• Redagowanie recenzji do wybranych filmów

Słuchowisko radiowe

- określa cechy słuchowiska radiowego

- dostrzega różnice w zapisie utworu literackiego i scenariusza

Czym charakteryzuje się przekaz multimedialny?

- wskazuje elementy tworzywa dźwiękowego

W świecie komiksów. Rysujemy komiksy

- charakterystyczne cechy komiksu

- różnice między komiksem a powieścią

- wypowiedzi na temat ulubionych komiksów

- tworzenie komiksu

Poznajemy świat teatru

- zna słownictwo związane z teatrem

- rozumie role teatru jako źródła przekazu medialnego

- wyjaśnia znaczenie wyrażenia plan filmowy

- odczytuje informacje o rodzajach planów filmowych