METODY AKTYWIZUJĄCE W PRACY DYDAKTYCZNO - WYCHOWAWCZEJ W PRZEDSZKOLU
Wiek przedszkolny jest bardzo ważnym okresem w życiu każdego dziecka. Jest to czas konstruowania własnego „Ja”, czas tworzenia kontaktów z innymi ludźmi, czas budzenia się uczuć do innych ludzi. Dzieci w tym wieku stosunkowo łatwo poddają się działaniom wspomagającym ich rozwój. Każde dziecko rodzi się wszechstronnie uzdolnione, z pełną możliwością rozwoju we wszystkich kierunkach, potencjalna inteligencją, zadatkami na rozwijanie twórczości oraz dużym talentem społecznym. Trzeba zatem stworzyć mu możliwość maksymalnego rozwoju. To my dorośli, rodzice, nauczyciele powinniśmy odgrywać znaczącą rolę w zapewnieniu im pełnej samorealizacji. Pomagając dziecku w drodze do wspaniałej przyszłości wzbogacamy nie tylko świat dziecka, ale także swój własny. Współczesna edukacja przedszkolna kładzie nacisk na nowy styl pracy z dzieckiem. Nauczyciel traktuje dziecko jako partnera, pomaga mu w indywidualnym rozwoju. Wskazuje, w jakim kierunku rozwój ten może i powinien zmierzać. W tym celu działania edukacyjne nauczyciela powinny być skierowane na stosowanie różnorodnych metod pracy dydaktyczno – wychowawczej. Skierowane na dziecko, jego wychowanie, oraz prawidłowy i wszechstronny rozwój. Wychodzą naprzeciw ogólnym potrzebom życia społecznego i gospodarczego oraz związanej z tym sytuacji rodziny. Stosowane w przedszkolu metody prowadzenia zajęć odnoszą się do sposobów pracy nauczyciela z dziećmi i służą realizacji wyznaczonych celów zajęć.
METODY WSPOMAGAJĄCE NAUKĘ CZYTANIA
Ruch rozwijający V.Sherborne
Weronika Sherborne wypracowała system ćwiczeń ruchowych pod nazwą Ruch Rozwijający. Jest to program nastawiony na rozwijanie przez odpowiednie ćwiczenia i zabawy ruchowe takich cech jak: poczucie własnej wartości i pewności siebie, poczucie bezpieczeństwa, odpowiedzialność , wrażliwość, umiejętność nawiązywania kontaktów z drugą osobą. Ruch Rozwijający zgodnie z rolą jaką przypisuje autorka, wyraża główną ideę metody: posługiwanie się ruchem jako narzędziem wspomagania rozwoju psychoruchowego dziecka. System ćwiczeń wywodzi się z naturalnych potrzeb dziecka zaspokajanych w kontakcie z drugą osobą. Podstawowe założenia tej metody to rozwijanie przez ruch:
- świadomości własnego ciała i usprawniania ruchowego
- świadomości przestrzeni i działania w niej
- dzielenia przestrzeni z innymi osobami i nawiązywanie z innymi bliskiego kontaktu
Udział w ćwiczeniach ma na celu stworzenie dziecku okazji do poznania własnego ciała, usprawniania motoryki, poczucia swojej siły, sprawności i możliwości ruchowych.
Metoda Carla Orffa
Twórca tej metody wyszedł z założenia, iż ćwiczenia gimnastyczne należy rozwijać w ścisłej korelacji z kulturą rytmiczno – muzyczną, oraz kulturą słowa. Jego zdaniem muzyka rodzi się z mowy, ruchu i gestu. Oznacza to w praktyce, że wykorzystane i przetworzone na język muzyczny powinno być to, co dziecku najbliższe: słowo, gest, ruch, otoczenie. Zaspokojenie potrzeby ruchu w formie dobranej przez samo dziecko, daje okazję do rozładowania napięć emocjonalnych, do ich odreagowania.
Metoda gimnastyki twórczej Rudolfa Labana
Metoda ta, nazywana jest także metodą improwizacji ruchowej. Ważną rolę odgrywa tu inwencja twórcza ćwiczącego, jego pomysłowość , fantazja oraz doświadczenia ruchowe. Operuje się tu zadaniami ruchowymi otwartymi i zamkniętymi, opowieścią ruchową, pantomimą, mimiką, groteską, ćwiczeniami muzyczno – ruchowymi przy użyciu instrumentów perkusyjnych, zabawami rytmiczno – tanecznymi, które komponują się następnie w małe układy.
Metoda aktywnego słuchania muzyki według Batii Strauss.
Metoda Batii Strauss pozwala na przybliżenie dzieciom muzyki klasycznej. Dzieci aktywnie słuchają tzn. słuchając wykonują proste ruchy rytmiczne siedząc lub proste ruchy taneczne proponowane przez nauczyciela. W przypadku dzieci młodszych są to proste ruchy ilustracyjne, krótkie opowiadania związane z każdym utworem muzycznym. Poprzez „aktywne słuchanie” dzieci nieświadomie poznają strukturę utworu muzycznego. Kontakt z muzyką jest dla dziecka źródłem twórczych poczynań, różnorodnych poszukiwań, stymuluje dziecko do samo wyrażania się np. w tańcu, śpiewie. Poprzez kontakt z muzyką rozwijają się u dziecka dodatnie cechy charakteru, zdolności poznawcze, a cała osobowość kształtowana jest harmonijnie i wszechstronnie.
METODY Z ZAKRESU EDUKACJI MATEMATYCZNEJ
Dziecięca matematyka E.G. Kolczyńskiej i E. Zielińskiej
Metoda ta, pozwala na uzyskanie znacznego przyrostu dziecięcych kompetencji. Dzieci są o wiele lepiej przygotowane do szkoły. Rozumują operacyjnie lepiej od rówieśników i chętnie rozwiązują trudne intelektualnie zadania. Potrafią się przez dłuższy czas koncentrować na zadaniach wymagających wysiłku intelektualnego. Interesują się wszystkim, co wiąże się z liczeniem. Potrafią liczyć do trzydziestu i dalej. Sprawnie dodają i odejmują w „pamięci”. Układają i rozwiązują zadania z treścią i są tym żywo zainteresowane. Doskonale orientują się w przestrzeni. Powyższe rezultaty udaje się osiągnąć w trakcie interesujących dzieci zajęć, pełnych zabawy i radosnych przeżyć.
METODY WSPOMAGAJĄCE NAUKĘ CZYTANIA
Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz
Aktywizuje i usprawnia czynności analizatorów: wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno - ruchowego. Kształci prawidłową lateralizację, orientację w przestrzeni i w schemacie ciała. Koordynuje więc czynności wzrokowo - słuchowo - ruchowe oraz usprawnia i harmonizuje wszystkie funkcje psychomotoryczne. Kształci ona zdolność rozumienia i operowania symbolami, ułatwia nawiązanie kontaktów społecznych, szczególnie dzieciom z różnymi dysfunkcjami. Metoda ta ma wielostronne oddziaływanie i dlatego nosi nazwę metody psychomotorycznej. W metodzie dobrego startu stosuje się trzy rodzaje ćwiczeń: ćwiczenia ruchowe, ćwiczenia ruchowo - słuchowe, ćwiczenia ruchowo - słuchowo - wzrokowe. Przygotowaniem do właściwych ćwiczeń mogą być ćwiczenia o charakterze musztry, mające na celu orientację w schemacie ciała i w przestrzeni, zabawy orientacyjno - porządkowe. Mogą zaczynać się i kończyć pląsami ruchowymi kształtującymi motorykę
i percepcję słuchową dziecka oraz orientację w schemacie ciała – zabawy paluszkowe, tańce, masażyki. W pracy tą metodą stosuje się następujące etapy:
I etap – ćwiczenia ruchowe,
II etap – ćwiczenia ruchowo – słuchowe,
III etap – ćwiczenia ruchowo – słuchowo – wzrokowe.METODY AKTYWNE OżYWIAJĄCE DZIAŁANIA PEDAGOGICZNE
Pedagogika zabawy Klanza
Nazwa tej metody nasuwa skojarzenia: coś jest przyjemne, coś wyzwala spontaniczność, coś wyzwala radość. Pedagogika ta włącza do nauczania i wychowania metody kreatywne, aktywizujące, pobudzające emocje i wyobraźnię, z przełożeniem ich na takie sytuacje, w których uczestnik grupy może bez lęku rozwijać swoje najlepsze strony. Proponuje zabawy i gry które:
- zapewniają dobrowolność uczestnictwa
- wykluczają rywalizację
- dają możliwość komunikowania się przez słowo, ruch, plastykę oraz inne środki wyrazu
Dzieci w trakcie zabawy pozbywają się stresu i niepewności, stają się otwarci na drugiego człowieka, nabywają poczucia własnej wartości i chęci działania.
TECHNIKI RELAKSACYJNE
Masaż relaksacyjny
Masaż relaksacyjny będący jedną z technik relaksacyjnych opiera się na zabawie bazującej na naturalnej aktywności dziecięcej, służy pogłębianiu kontaktów pomiędzy dziećmi i dorosłymi, odprężaniu i wspólnemu przeżywaniu radości.
Podczas tego typu zabaw używany jest spowolniony ruch i gesty: głaskania, kołysania, drapania, itp. Są to spontaniczne ruchy, pomagające w odpędzeniu zmartwień, napięć, zwiększeniu pewności siebie. Masaż relaksacyjny wymaga od dzieci osobistego zaangażowania, wspomaga i ćwiczy koncentrację.
Jego głównym celem jest łagodzenie wewnętrznych napięć, zmniejszenie stresu, stworzenie warunków sprzyjających odprężeniu, rozwijanie twórczej wyobraźni.
Muzyka relaksacyjna
Jest ona najprostszą a zarazem bardzo skuteczną formą kształtowania pozytywnych emocji wśród dzieci polegającą na słuchaniu krótkich utworów lub fragmentów odpowiednio dobranej muzyki artystycznej, poważnej.
Muzyka relaksacyjna ma bardzo duży wpływ na zdrowie i dobre samopoczucie. Pozwala ona redukować stres, lęki, depresje.
Bardzo ważna w doborze muzyki do ćwiczeń jest tonacja, tempo, oraz czynniki psychologiczne, fizjologiczne
i estetyczne, po to by spowodować różnorodne reakcje słuchowe, fizyczne i emocjonalne.